Diz Ağrıları

Diz vücuttaki en karmaşık ve en büyük eklemlerden biridir. Gün içinde pek çok hareketimize bağlı olarak çok fazla kullanıldığı için yaralanma, incinme olasılığı da çoktur. Konu diz olduğunda, karmaşık yapısından dolayı pek çok farklı sorun söz konusu olabilir. Diz ağrısının yeri ve ağrının şiddeti, ağrının neden kaynaklandığına bağlı olarak değişir. Diz ağrısına eşlik eden bazı diğer belirtiler şişme ve sertlik, kızarıklık, dokunulduğunda sıcaklık, çıtırdama sesi, kilitlenme ya da dizi tamamen düz hale getirememe olabilir. Çoğu önemsiz ağrılar, kendi kendine bakım tedbirlerine iyi cevap verir. Öte yandan sorunun ne olduğuna bağlı olarak dizinizin bir operasyona da ihtiyacı olabilir.

Ağrılar bizi vücudumuzda bir şeylerin yolunda gitmediğine dair uyarır. Çoğu kez bu uyarının kaynağının ne olduğunu biliriz. Örneğin düşme ya da çarpma gibi nedenlerden dolayı diz ağrısı çekiyorsak, ağrının nedeni bizim için bellidir. Sebebi bilinsin bilinmesin, dinmeyen ve günlük hayatı aksatan diz ağrıları için doktora başvurmak en doğru karar olacaktır.

Diz ağrısı pek çok sebeple oluşabilir. Nedenler arasında en sık rastlanılanı yaşlılık dolayısı ile vücut asiditesinin artması sonucu, kıkırdak dokuda oluşan harabiyetlerle gelişen oateoartritlerdir. Travma ya da uzun süre sportif aktiviteye bağlı olabilir veya disk hernisinde olduğu gibi belden kaynaklanabilir. Akut dönemdeki diz ağrılarında travmatik cerrahi bir durumun atlanmaması için mutlaka ortopedik değerlendirme yapılmalıdır.  Diz eklemi tendon ve ligamanlarından ya da kartilaj dokudan kaynaklanabilir.

Diz ağrısı birden fazla sebebe dayalı olarak da gerçekleşebilir. Bunlar;

• Artrit dediğimiz eklem iltihaplanmaları,
• Menisküs yırtılmaları,
• Plika dediğimiz diz kapağı kemiğinin (patella) içteki bir bağa baskı uygulaması,
• Diz eklemine sıvı birikmesi,
• Diz eklemine aşırı baskı uygulamak,
• Baldır kaslarının gerginliği veya aşırı güçsüzlüğü,
• Leğen kemiğinin ve buna eklem yapan baldır kemiğinin dengesiz duruşu,
• Ayaklardaki düz taban gibi bozukluklar,

şeklinde sıralanabilir.
Vücudun bazı organlarının yansıma ağrıları da burada görülebilir. Özellikle yüz bölgesi mukoza yapılarının, safra kesesinin ağrı yansımaları olabilir. Değerlendirmelerde bunlarında göz önünde tutulması unutulmamalıdır.

Diz ağrılarıyla birlikte aşağıda sıralayacağımız belirtilere dikkat etmenizi öneriyoruz. Bu belirtileri gözlemlediğinizde hemen doktora başvurmanız gerektiğini bilmelisiniz.

• Özellikle uykudan uyandığınızda veya ters hareketlerde dizinizde kilitlenme var mı?
• Hareketler sonrası dizinizde  şişlik ve ısı artışı var mı?
• Çömelme ve ayağa kalkmada zorluk çekiyor musunuz?
• Yürüyüşünüz dizinizde ağrılara neden oluyor mu?
• Dizinizi bükerek oturduğunuzda dizinizde tutulmalar veya ağrılı durumlar yaşıyor musunuz?
• Dizinizde yer yer şişlikler görüyor musunuz?
• Dizinizde bacağınızı salladığınızda hissettiğiniz bir tıkırdama veya boşluk hissi oluşuyor mu?

Diz ağrılarına neden olan rahatsızlıklar değişik şekillerde ve değişik hastalıkların sonucunda meydana gelebilmektedir. Diz ağrılarının bir özelliği erken tedavi edildiğinde basit yöntemlerle tedavi edilebilmesidir. Ancak geç kalındığında diz ağrıları artacak ve tedavi de buna bağlı olarak zorlaşacaktır. Hatta büyük külfetli zor ameliyatlar da sizi beklemektedir.

Tedavide ağırlıklı olarak nedenin saptanması ve ona yönelik tedavilerin planlanması esastır. Ani ve şiddetli dönemlerde; dinlendirme, soğuk uygulama ve medikal ilaç tedavileri ile desteklenmelidir. Süregelen kronik diz ağrılarında nedene yönelik uzun soluklu tedaviler planlanmalıdır. Tamamlayıcı tıp yöntemleri ile vücudun zararlı maddelerinin uzaklaştırılması yöntemleri ile kıkırdak harabiyeti azaltılabilmektedir. Kıkırdak harabiyetinin ilerlediği durumlarda nedene yönelik tedavilere ilave olarak,  iyileşmeyi hızlandırmak için  girişimsel ağrı tedavileri ve genel veya diz içine  uygulamalar yapılabilir.

Süregelen diz ağrılarına yönelik olarak, medikal, fitoterapik ve diyet önerileri verilmekte, girişimsel yöntemler uygulanabilmektedir. Bu yöntemlerle başlangıç safhasındaki (Grade I, II) kıkırdak harabiyetinin ilerlemesi durdurulabilmektedir. Böylece özellikle istirahat ağrılarında ciddi başarı elde edilmektedir.

Kıkırdak harabiyetinin geri dönüşümsüz duruma geldiği(Grade IV) kronik ağrılarda mobilizasyonun sağlanması ve ağrının giderilmesi için protez ameliyatları planlanabilir.