Aromaterapi
Aromaterapi: Sağlığın Kokulu, Renkli ve Etkileyici Yolu
Sağlıklı olmanın yolu, her gün aromatik banyo yapmak ve güzel kokulu yağlarla masaj olmaktır (Hipokrat).
Beden, zihin ve ruhtan ibaret olan insan, aromaterapiden her yönüyle etkilenebilmektedir. Sakin ve huzurlu olmak, vücudu dengelemek, beden, beyin ve ruh bütünlüğünü sağlamak ve canlı/güçlü tutmak, duygusal ve ruhsal yönden daha iyi olmak için aromatik (öz yağlar) yağların kullanımına dayanan doğal bir terapi sanatı olarak bilinir.
Bitkilerden elde edilen ve bitkilerin özü sayılan aromatik yağların kullanımına dayanan doğal tedavi yöntemlerine aromaterapi denilir.
Aromaterapi aynı zamanda aromatik yağları kullanım sanatı olarak bilinmektedir. Çünkü, bireye özgü ihtiyaçlar ve sıkıntılar göz önüne alınarak formüle edilen karışımlarla yapılan özel bir terapi şeklini öngörmektedir.
- Bu kapsamda, her bireyin kendisine özgü bir hastalık ve rahatsızlık seyri olduğu için aromaterapi uygulaması da kişinin kendisine özel olmayı gerektiren özel bir terapi şeklidir.
- Aromaterapi, kişiye özel ve kişiye uygun olan tedavi uygulamasını gerektirebilmektedir.
Aromaterapi’nin ilk ortaya çıkışı ve tarihsel süreci nedir?
Yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahip olan aromaterapinin ilk olarak mumya yapımında eski Mısır uygarlığı tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Aynı çağlarda, eski Çin uygarlığı tarafından da aromaterapi yağları ve bitkileri tanrıya olan şükranın bir ifadesi olarak kullanılmaktaydı. Aromaterapinin tedavi ve güzellik maksadıyla kullanımı ise ilk olarak eski Yunan medeniyetlerinde ortaya çıkmıştır. Roma İmparatorluğu devrinde aromaterapi banyo sonrası masaj teknikleriyle kullanım alanı buldu.
Eski Romalılar aromaterapi yağlarını eski Arap ve Hint medeniyetlerinden getirtiyorlardı. Tarihte uçucu yağların kullanımı bir sosyal statüyü temsil ederdi. Başta krallar, din adamları ve soylular ayrıcalıklı olarak uçucu yağları kullanan kesimlerdi. Romalıların yaşamında uçucu yağların önemli bir yeri vardı.
Çiçekler ezildikten sonra sabun, kozmetik madde yapımında ve tedavi maksadıyla kullanılmıştır. Bitkilerin çiçek, kök, gövde, reçine veya kabuklarından özel metotlarla damıtılarak esanslar elde edilmiştir.
Tarihte ilk defa su buharı ile damıtmayı (distilasyon) İbn-i Sina MS: 1000 yılında gerçekleştirmiştir. İbn-i Sina gülsuyu ve gülyağını tedavi amaçlı kullanmıştır.
AromaTERAPİ Teriminin Doğuşu
1936’da Fransız kimyacı Gattefosse tarafından aromaterapinin ilk temelleri atılmıştır. Gattefosse, laboratuvarında yaptığı bir deney esnasında kaza ile elini yakmış (gaz lambası ile), o sırada elinde bulunan şişeden dökülen lavanta yağının elini süratle iyileştirdiğini fark etmiştir. İşte bu tarihten sonra aromaterapi ile ilgili çalışmalara daha fazla ağırlık verilmiştir ve gittikçe önemi artmıştır.
Günümüz şartlarında insanlar için aromaterapi neden önemlidir?
Modern çağımızın stresli yaşam biçiminin getirdiği sıkıntılardan kurtulmak, sağlıklı bir ruh, beden ve zihin gücü bütünlüğüne sahip olmak için doğal terapi yollarına başvururuz. Bu doğal terapi yollarının başında aromaterapi gelir. Aromaterapi, insanın kendisini sağlıklı ve zinde hissetmesini sağlayan ve kimyasal ilaçların yol açtığı yan etkileri bulunmayan koruyucu tedavilerin günümüzdeki en popüler uygulaması haline geldi. Özellikle son zamanlarda insanlar, yeniden en büyük zenginliğin doğada olduğunun farkına varmış ve doğaya yönelmiştir. Doğal tedavi yöntemlerine duyulan ilginin gün geçtikçe artıyor olması, bu tedavilerin pek çok kişinin, sağlığı ile ilgili davranışlarını değiştirdiğinin önemli bir işaretidir. İnsanlar, artık bedeninin sesine kulak vermenin ve onun ihtiyaçları için sorumluluk üstlenmenin bir gereklilik olduğunu fark etmektedir. Günümüzde özellikle doğal ve destekleyici terapi yöntemleri arasında aromaterapinin önemli bir yeri olduğu kabul görmektedir.
Aromaterapi yöntemi günümüzde neden tercih edilmektedir ?
- Etkili ve güvenilirdir.
- Riski en az olan kimyasal maddeler kullanılmaktadır.
- Hem koruyucu hem de tedavi edici özellikleri vardır.
- Ekonomik bir yöntemdir.
- Doğal bir yöntemdir.
Aromaterapi tıbbi tedavide kullanılabilir mi?
Aromaterapi tıbbi nitelikte teşhis ve tedavi etme yöntemi değildir. Tıbbi müdahaleyi gerektirmeyen bir dizi problemi gidermek veya tamamlayıcı etki yaratmak için çok yönlü iyileştirici etkileri ve faydaları vardır.
Aromaterapi uygulaması kimler için sakıncalıdır? (hamile veya hastalıklar vs.)
- Yaşlılar ve çocuklar için kullanılacak dozda asla aşırıya kaçmamalıdır.
- 12 yaşın altındakilere önerilen dozun yarısı uygulanmalıdır.
- Koku alerjisi olan kişilere asla aromaterapi tavsiye edilmez ve yapılmaz.
- Hamilelere genellikle aromaterapi tavsiye edilmez.
- Alerjik reaksiyonların veya beklenmedik durumların önüne geçmek için hamileler, çocuklar ve yaşlılar için öncelikle cilt testi yaptırılmalıdırlar.
- Kişi ağır ilaç kullanıyorsa kesinlikle doktora danışmadan aromaterapi yağı kullanmamalıdır.
Hamilelikte, herhangi bir aromaterapi ürününü kullanmadan önce aromaterapi uzmanına veya doktora danışın. Saf esansiyel yağlar taşıyıcı yağ içerisinde inceltilmiş halde ve çok az miktarda dikkatli kullanılmalıdır. Hamilelik döneminde mersin, kekik, mercanköşk, adaçayı, biberiye, yasemin, servi, ardıç, limon, nane, gül, tarçın, karanfil, sedir ağacı yağı gibi yağlardan kesinlikle uzak durulması gerekir.
Aromaterapinin uygulama metotları hangileridir?
- masaj,
- mekanı kokulandırma,
- koku-parfüm,
- kompres,
- buğu-içe çekme-inhalasyon,
- hamam ve sauna,
- güzellik ve cilt bakımı,
- banyo ve suyun tedavi amaçlı kullanıldığı tüm uygulamalarda kullanım alanı bulmaktadır
Aromaterapide hangi yağlar kullanılmalı, nereden temin edilmeli?
Her yağın aromatik yağ olmadığı unutulmamalıdır. Aromaterapide kullanılan yağlar iki gruba ayrılır.
- Temel-bitkisel-taşıyıcı yağlar (Zeytin, susam, fındık vb.).
- Uçucu-aromatik yağlar (Kekik, lavanta vb.)
Kaliteli aromatik yağları ayırt edebilme becerisi zaman içerisinde gelişir. Kaliteli yağın ayrımının çok yüksek miktarlarda bitkiden elde edildiği düşünülecek olursa pahalı olduğu da anlaşılır. Yaklaşık olarak 1 kg yağ elde etmek için 500 kg biberiyeye ihtiyaç vardır. Yüksek kaliteli bir yağ pahalıdır, ancak yüksek kalitedeki bir aromatik yağ ile gerçek sonuç alınabilir.