El parmaklarının hareket ve hissinin sağlanmasında önemli bir rolü bulunan ve median sinir olarak isimlendirilen yapının el bileği hizasında sıkışmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Sinir sıkışmaları içinde en sık görülen rahatsızlıktır.
Median sinir el bileğinin iç kımında parmakları hareket ettiren 9 adet tendon ile beraber karpal tünel denen dar bir boşluk içinden geçer.Görevi başparmak, işaret parmağı ve orta parmağın iç yüzünün tamamı ile yüzük parmağının iç yüzünün dış yarısının hissetmesini sağlamaktır. Ayrıca parmakların ince bir takım hareketleri yapmasını sağlayan kasların çalışmasında da rol alır. Sinirin karpal tünel içinde bir şekilde uzun süreli basınca maruz kalması karpal tünel sendromuna neden olur.
Karpal tünel sendromu daha çok kadınlarda ve 40-60 yaş arasında daha sık görülür. Çoğunlukla belirgin bir sebep bulunamaz. Özellikle el bileğinin sürekli bükülü pozisyonda kaldığı durumlarda (daktilo, klavye kullanmak vb.) veya el ve el bileğine sürekli yük binen işlerde çalışanlarda daha sık görülür.
Ayrıca şeker hastalığı, romatoid artrit, hipotroidi, aşırı şişmanlık, gut gibi diğer başka problemlerin etkisiyle de ortaya çıkabilir. Gebelik döneminde vücud sıvılarının artması karpal tünel içinde basınç artışına bu da geçici olarak karpal tünel sendromu belirtilerinin oluşmasına yol açabilir..
Başlangıç döneminde ilk bulgular genellikle elde güçsüzlük, çabuk yorulma ve özellikle ilk üç parmakta karıncalanma hissidir. İlerleyen dönemlerde ağrı şiddetlenirken parmaklarda uyuşmaların başladığı görülür. Ağrı ve uyuşukluk hissi genellikle geceleri hastayı uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilir ve belirtiler hasta ellini salladığında ve bileğini hareket ettirdiğinde azalır.
Çok ilerlemiş vakalarda baş parmak tabanı etrafındaki kaslarda erime ve buna bağlı başparmakta güçsüzlük ortaya çıkar. Parmaklardaki his kaybı nedeni ile ağrı ve acı hissi de olmadığından hasta fark etmeden parmaklarını yakabilir veya kesebilir.
Klinik bulgular ve hastanın şikayetleri genellikle teşhis için yeterlidir. Ancak kesin teşhis için sinir içindeki elektrik sinyallerinin taşınıp taşınmadığını gösteren EMG (elektromyografi) tetkiki de mutlaka yapılmalıdr. Karpal kanalın üzerine vurmakla bazen radial parmaklarda uçlara doğru yayılan parestezi ortaya çıkar. Lastik bir bağcıkla sıkılarak oluşturulan iskemi, n.medianus alanında ağrı ve pareteziye yol açar. Bir diğer tanı yöntemi, hastanın bileği volar ve dorsal tarafa doğru kuvvetli bir şekilde, parmaklar düz tutularak bükülüp 30-40 sn bekletilirse medianus alanında parestezi ortaya çıkar. Elektrofizyolojik tanı, distal motor latansın uzaması ve duyusal iletimin yavaşlaması ile konur.
Bileği nötral pozisyonda tutan ve parmakların serbest olmasına imkan veren splintlerin çok faydalı olduğu görülmüştür. Karpal kanala steroid enjeksiyonu sonrasında bir süre şikayetler ortadan kalkar.
Cerrahi tedavi; açık veya endoskopik olarak yapılabilmektedir. Karpal kanalın serbestleşmesi amaçlanır.
Tamamlayıcı tıp açısından tedavi; nöralterapi tedavisi ile lokal enjeksiyonlar, dolaşımı düzenler ve ödemi çözer. Ayrıca sempatik lifler üzerinden iletilen uyarıların etkisi ile tedavi başarısı sağlanır. Bunun dışında segmental ve bozucu alanlarda tedavi edilerek iyileşmeye katkı sağlanır.